Z roku na rok krajowa federacja bardziej restrykcyjnie egzekwuje wymagania, jakie stawia klubom ubiegającym się o przyznanie licencji na grę w Ekstraklasie. Obecnie każdy klub-wnioskodawca musi spełnić szereg kryteriów: sportowe, infrastrukturalne, prawne, finansowe oraz dotyczące personelu i administracji. I wśród kryteriów sportowych do najważniejszych należą te dotyczące zatwierdzonego programu rozwoju młodzieży. Według podręcznika licencyjnego PZPN dla Klubów Ekstraklasy taki plan musi składać się z kilku elementów, a mianowicie: cele i filozofia rozwoju młodzieży, organizacja sekcji młodzieżowej (wraz ze schematem), personel, infrastruktura dostępna dla zespołów młodzieżowych, program szkolenia, zasoby finansowe na niego przeznaczone.

Infrastruktura na poziomie

Zdaniem Marka Śledzia, pełniącego funkcję Dyrektora Akademii w Lechu Poznań, unifikacja systemu szkolenia, jaką wdraża Polski Związek Piłki Nożnej, to dobry pomysł. Obecny podręcznik licencyjny wymaga, żeby każdy wnioskodawca miał co najmniej cztery zespoły młodzieżowe, w kategoriach wiekowych: U13, U15, U17, a także U19. Większość nie ogranicza się do licencyjnego minimum.

 - Akademia powinna mieć budżet, infrastrukturę, tworzyć miejsca pracy, a we wszystkim tym prezentować bardzo wysokie standardy. Lech jest tego najbliżej, ponieważ co najmniej element infrastruktury nie różni nas od tego, co widzimy w klubach najważniejszych lig europejskich – wyjaśnia trener Śledź. - We Wronkach oraz w ośrodku w Popowie, jest siedem boisk trawiastych. Boiska są oświetlone, a jedynie późną jesienią i zimą trzeba przyjeżdżać do Poznania. Przy Bułgarskiej możemy korzystać z nawierzchni syntetycznej.

Trenerzy pracujący z młodzieżą w klubach Ekstraklasy również muszą spełniać określone wymogi. - W myśl przepisów trenerzy pracujący z młodzieżą w klubach Ekstraklasy musi posiadać licencję UEFA A, a zdobycie jej nie jest ani proste, ani tanie – wyjaśnia Krystian Kierach, trener koordynator ds. szkolenia młodzieży w GKS Bełchatów. - Nie brakuje szkoleniowców, którzy chcą się rozwijać, a jednocześnie rozumiemy stanowisko związku. PZPN stawia wymagania, ale dlatego, że chce równać do najlepszych.

Klub z Bełchatowa może pochwalić się jedną z najlepszych baz treningowych w Ekstraklasie. Kiedy Michał Probierz w swoim czasie przejmował zespół PGE GKS głośno mówił o tym, że jednym z powodów, dla których zdecydował się na ten ruch - drużyna walczyła wówczas o utrzymanie w Ekstraklasie - była właśnie baza treningowa.

 - Mamy do dyspozycji trzy boiska trawiaste, jedno ze sztuczną nawierzchnią, siłownię, dwie salki fitness. Duża hala sportowa znajduje się 50 metrów od siedziby klubu – wylicza Krystian Kierach.

Piłkarskie przedszkolaki

Na ciekawe rozwiązanie zdecydowano się w Zabrzu. Akademia Górnika wspierana jest przez Fundację i zarówno Akademia, jak i Fundacja związane są umową. Na czym ona polega?

 - Przede wszystkim określa dokładnie relacje, jakie nas łączą – wyjaśnia Andrzej Orzeszek z Górnika Zabrze. - Na podstawie tej umowy, Klub współfinansuje funkcjonowanie Akademii oraz bierze czynny udział w procesie szkoleniowym zarówno zawodników, jak i kadry trenerskiej. Wyróżniający się zawodnicy Akademii są zapraszani na zajęcia treningowe pierwszego zespołu. Ostatnio trzech piłkarzy pojechało na obóz przygotowawczy do Turcji: Michał Teichman, Maciej Wolański i Jarosław Potoniec.

Klub z Zabrza prowadzi również projekt piłkarskie przedszkole. Na zajęcia mogą przychodzić dzieci w wieku 4-6 lat. Treningi dla najmłodszych kandydatów na piłkarzy odbywają się w czterech miejscach w Zabrzu - Helenka, Pawłów, hala MOSiR-u przy ul. Matejki, orlik na ul. Franciszkańskiej) oraz w Knurowie i są prowadzone przez profesjonalnych trenerów.

 - Poza tym korzystamy podczas zajęć również z pomocy zawodników ekstraklasy. Dzięki temu możemy zaszczepić u najmłodszych miłość do piłki nożnej i Górnika Zabrze – dodaje Andrzej Orzeszek.

Akademia to jedno, natomiast drugie to wprowadzanie młodych zawodników do pierwszego zespołu. Tu najwięcej zależy rzecz jasna od trenera. Kontakty na linii sztab szkoleniowy pierwszego zespołu – Akademia bardzo dobrze układają się w Bełchatowie. Trener Kamil Kiereś w GKS jest już bardzo długo, pełnił funkcję i trenera pierwszej drużyny, i dyrektora sportowego. W klubie z ulicy Sportowej prowadził również zajęcia z młodzieżą.

 - Mamy zasadę, że w drużynach juniorów młodszych i starszych aż 70 procent zawodników to nasi chłopcy - wychowankowie, którzy trenowali wcześniej i wychowywali się w GKS Bełchatów. Oni są tutaj od początku, trener Kamil Kiereś daje im sporo szans, a wielu z nich już teraz dobija się do drzwi pierwszej jedenastki seniorskiej drużyny - mówi Krystian Kierach.

Warto przypomnieć, że w Bełchatowie obecnie młodzież uczy się gry w piłkę pod okiem profesjonalnych trenerów w 12 grupach młodzieżowych.

Nie tylko piłka

Nasi rozmówcy przyznają, że nie skupiają się jedynie na rozwoju piłkarskim wychowanków. W Lechu Poznań szczególną uwagę zwraca się na to, żeby młodzi zawodnicy nie odstawili na boczny tor edukacji. W Górniku Zabrze stawiają również na pozapiłkarskie wychowanie młodych piłkarzy. W Bełchatowie sam proces szkolenia zawodników nie jest schematyczny. Wręcz przeciwnie. - Piłkarze trenują również na macie zapaśniczej. W ramach współpracy z sekcją zapasów, trenerzy sportów walki raz w tygodniu prowadzą zajęcia dla chłopaków z wybranych grup młodzieżowych, na których młodzi piłkarze mogą nauczyć się jak walczyć i przede wszystkim poprawić sprawność ogólną – kończy Krystian Kierach.