W doborowym towarzystwie

Młody piłkarz od początku nie miał kompleksów, pomimo tego, że o miejsce w jedenastce musiał rywalizować z takimi asami jak Wilczek, Musiałek czy Szołtysik. Od początku imponował dojrzałością i dobrze wpasował się w zespół. Zadebiutował w piątej kolejce sezonu 1967/68 w drugiej połowie meczu ze szczecińską Pogonią, zmieniając Jerzego Musiałka i od tej pory coraz częściej pojawiał się na boisku w wyjściowym składzie. W listopadzie 1967 roku Górnik toczył boje w europejskich pucharach a rywalem był mocny zespół kijowskiego Dynama. Kalocsay od początku postawił na Deję. Po spotkaniu nasz bramkarz Hubert Kostka uznawany przez wielu za bohatera meczu (obronił rzut karny), był daleki od takiego stwierdzenia i przyznawał, że na to miano zasłużył nie kto inny, tylko młodziutki Deja. Udany start ligowy i dobre mecze w europejskich pucharach dały piłkarzowi przepustkę do reprezentacji młodzieżowej. W latach 1968 - 1971 piłkarz był podporą tego zespołu i w sumie zaliczył w nim 17 występów. To był team w którym szlify zdobywali tacy piłkarze jak Tomaszewski, Szymanowski, Musiał, Lato czy Gorgoń - czyli trzon późniejszej "srebrnej" drużyny Górskiego. W kwietniu 1968 roku Deja strzelił nawet gola dla polskiej reprezentacji w jej sparingu z chorzowskim Ruchem, co zaowocowało powołaniem na rozgrywany w maju, towarzyski meczu biało-czerwonych z Irlandią w Dublinie. Jednak trener Koncewicz nie zdecydował się desygnować go do gry i Deja przesiedział wówczas całe spotkanie na ławce rezerwowych.

Niespełniona kariera

Niestety, to był pierwszy i ostatni kontakt Alojzego Dei z pierwszą reprezentacją. A przecież miał dopiero 20 lat, był czołową postacią zespołu, który rządził polska ligą. W 1970 roku zagrał z Górnikiem w wiedeńskim finale PEZP z Manchesterem City. Grał naprawdę świetnie a jednak stanął przed murem, którego nie zdołał nigdy przebić. Dlaczego tak się stało? Przecież piłkarz posiadał wszelkie dane ku temu, aby zrobić dużą karierę. Rozmawiałem o Dei z jego dawnymi kolegami z zespołu. Kojarzył mi się z Deyną - mówił Stanisław Oślizło, posiadał podobne cechy, wspaniały przegląd sytuacji, nienaganne umiejętności techniczne, doskonale operował obiema nogami. Jan Gomola zwracał uwagę na jego kapitalny przegląd pola gry, co pozwalało piłkarzowi na wybór najlepszego rozwiązania i bardzo mocną lewą nogę - jako bramkarz miał możliwość przekonania sie o tym na treningach. Z kolei napastnik Jan Banaś zachwycał sie jego precyzyjnymi podaniami - Potrafił podaniem kilkudziesięciometrowym zagrać do partnera piłkę, która spadała na przysłowiowy nos - a w końcu napastnik żyje z takich podań. Z kolei Hubert Kostka bardzo cenił kolegę w czasach kiedy grali w jednym zespole jak i wtedy gdy w 1976 roku został trenerem zabrzańskiego zespołu. Co prawda piłkarz, jak wszyscy miał i słabsze strony. Jak wspominał Stanisław Oślizło - niestety, ale w życiu nie układało mu się tak dobrze jak na boisku. Zdarzało się, że po wizytach w rodzinnych stronach na poniedziałkowym treningu był zmęczony i zdekoncentrowany… Szkoda… to naprawdę był wielki talent. Cóż tak nieraz układa się nasze życie...

Feralna kontuzja

15 lutego 1976 roku w ramach przygotowań do rundy wiosennej, Górnik rozegrał mecz w Timisoarze z tamtejszą Politehnicą. Zabrzanie w obecności 10 000 widzów rozgromili gospodarzy 4:0, ale to zwycięstwo zostało okupione ciężka kontuzją Dei. Na boisku pojawił się na moment dopiero po trzech miesiącach, ale to było zdecydowanie za wcześnie. Po zakończeniu sezonu 1976/77 nie wróciwszy do formy po urazie, zakończył swoją przygodę z Górnikiem. Jednak nie chciał jeszcze rozstać się z piłką. Grał dwa sezony w drużynie GKS Tychy. W sezonie 1978/79 dwukrotnie zagrał przeciw swoim niedawnym kolegom z zespołu, kiedy to Górnik po degradacji przez jeden sezon grał na zapleczu ekstraklasy. Alojzy Deja swoją karierę zakończył w Walce Makoszowy. Po dziesięciu latach od rozbratu z futbolem, czwartego lutego 1991 roku w świadomy sposób rozstał się z życiem. Pochowany został w Zabrzu na cmentarzu parafii Św. Józefa. Jego nagrobek został w ubiegłym roku odnowiony, jako jeden z trzech pierwszych, w ramach wspólnej akcji Klubu oraz zabrzańskiego ośrodka KIBICE RAZEM.

Alojzy Deja podczas swojej gry w Górniku w latach 1968-1977 w 205 meczach strzelił 34 bramki. Trzykrotnie był mistrzem Polski (1967, 71, 72), pięciokrotnie z rzędu zdobywał również Puchar Polski (68-72), zaliczył aż 28 występów w europejskich pucharach. Był świetnym piłkarzem Wielkiego Górnika.

Marek Dziechciarz